مهاجرت به پرتغال از جمله مواردی است که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و بسیاری اطلاعات چندانی در مورد وضعیت مهاجرتی این کشور ندارند. اما باید گفت که شرایط مهاجرت به پرتغال به علت وجود روش هایی مانند سرمایه گذاری و دریافت اقامت دائم و شهروندی از طریق خرید ملک، یکی از مناسب ترین ها برای شهروندان کشورهایی مانند ایران است و احتمالا با خواندن این مقاله، پرتغال را در بین گزینه های مهاجرتی خود قرار خواهید داد. با آسان مهاجر همراه باشید.
معرفی اولیه و روش ها و شرایط مهاجرت به پرتغال
پرتغال کشوری در غربی ترین نقطه اروپا است که با تنها همسایه‌اش، یعنی اسپانیا که در شرق این کشور قرار دارد، شبه جزیره ایبری را تشکیل داده و در حدود 1 پنجم این شبه جزیره را شامل می‌شود. زبان رسمی کشور پرتغال، زبان پرتغالی است که در حال حاضر ششمین زبان پر استفاده دنیاست و این زبان به غیر از پرتغال، زبان رسمی برزیل، چندین کشور آفریقایی از جمله آنگولا و موزامبیک و برخی از کشور های جنوب شرقی آسیا مانند ماکائو است.
پرتغال جمعیتی نزدیک به 11 میلیون نفر دارد که در سال های اخیر رشد جمعیتی منفی را تجربه می‌کند؛ همچنین در حدود 5 درصد از کل جمعیت این کشور را مهاجران تشکیل می‌دهند. در حال حاضر به علت مزایا و بهبود شرایط مهاجرت به پرتغال تعداد مهاجران به این کشور به سرعت در حال افزایش است، به طوریکه این تعداد با رشد 23 درصدی از سال 2018 به 590 هزار نفر مهاجر در سال 2019 رسید. حتی با وجود شیوع ویروس کرونا نیز مهاجرت به پرتغال افزایش یافت و تا آخر سال 2020 بر اساس آمار ارائه شده دولت این کشور 661 هزار مهاجر در پرتغال زندگی می‌کنند.
البته بیشتر این مهاجران از کشورهایی که زمانی مستعمره پرتغال بوده‌اند هستند و برزیل سهمی 105 هزار نفری از مهاجران حاضر در این کشور را دارند. البته همانطور که گفته شد به علت ویژه بودن شرایط مهاجرت به پرتغال و معرفی طرح هایی مانند طرح اعطای ویزای طلایی از سال 2012 در این کشور، حالا تقریبا از تمامی نقاط جهان از جمله ایران در پرتغال مهاجرانی حضور دارند. مهاجرت با سرمایه گذاری، مهاجرت کاری و مهاجرت تحصیلی، اصلی ترین روش های مهاجرت به پرتغال هستند که در ادامه این مقاله به طور مفصل در مورد آن ها توضیح خواهیم داد.
مهاجرت به پرتغال از طریق سرمایه گذاری
در اکتبر سال 2012 پرتغال روشی را برای اعطای اقامت به سرمایه گذاران خارجی به نام گلدن ویزا یا ویزای طلایی معرفی کرد. این روش به علت مزایا و انعطاف پذیری بالایی که دارد، حالا به محبوب ترین روش مهاجرتی برای سرمایه گذاری در اروپا تبدیل شده و در این مدت تعداد زیادی سرمایه گذار از این روش برای مهاجرت به پرتغال بهره برده اند.
در مجموع 7 روش سرمایه گذاری در پرتغال موجود است که خرید ملک در پرتغال محبوب ترین آن ها به حساب می‌آید و شرایطی استثنائی دارد. سرمایه گذاران مقیم کشورهای خارج از اتحادیه اروپا می‌توانند خانه‌ای که قدمتی بیش از 30 سال دارد را با ارزشی بین 280 تا 350 هزار یورو خریداری، مرمت و بازسازی کنند و یا خانه ای نو به ارزش 500 هزار یورو بخرند. در این روش سرمایه گذار تنها ملزم به حضور یک هفته در سال در پرتغال است و به همین طریق پس از 5 سال می‌تواند اقامت دائم، و در سال ششم شهروندی این کشور را دریافت کند. همسر و فرزندان فرد سرمایه گذار نیز اقامت پرتغال را دریافت می‌کنند. سن فرزندان باید زیر 18 سال باشد اما نکته جالب توجه اینجاست که حتی با وجود بیشتر بودن سن فرزندان، در صورت اثبات وابستگی فرزند به والد، فرزند بزرگتر از 18 سال نیز اقامت پرتغال را دریافت می‌کند.
اقامت از این طریق ابتدا 1 ساله است اما تا سال پنجم قابل تمدید است و پس از سال پنجم اقامت دائم و یک سال پس از آن، امکان دریافت پاسپورت پرتغال میسر می‌شود. در طول مدت اقامت در پرتغال امکان کار و تحصیل برای فرد سرمایه گذار و حتی خانواده‌اش فراهم است و به علت حضور پرتغال در اتحادیه اروپا و منطقه شنگن، فرد می‌تواند به هر نقطه ای از محدوده شنگن نقل مکان کند.
فرد می‌تواند از ملک خریداری شده اجاره بها به نرخ یورو دریافت کند و پس از دریافت پاسپورت پرتغال و شهروندی در اتحادیه اروپا، امکان فروش ملک خریداری شده نیز میسر می‌شود. اخذ ویزا و مهاجرت به پرتغال از این طریق بین 2 تا 6 ماه زمان خواهد برد که در مقایسه روشی کاملا سریع به شمار می‌رود و می‌توان ادعا کرد که بهترین روش مهاجرت خانوادگی به اروپا است.
دیگر روش های سرمایه گذاری در پرتغال
سرمایه گذاری 1 میلیون یورویی در بانکی در پرتغال یا خرید سهام به ارزش 500 هزار یورو در شرکت های مختلف، از دیگر راه های سرمایه گذاری در پرتغال هستند. ثبت شرکت در این کشور و کمک مالی 350 هزار یورویی به مجموعه آثار باستانی و فرهنگی پرتغال نیز منجر به دریافت اقامت موقت شما در این کشور می‌شوند که نسبت به روش خرید ملک پیچیدگی های بیشتری دارند.
روش دیگر مهاجرت به پرتغال از این طریق ایجاد حداقل 10 شغل در مناطق کم رونق تر این کشور و یا ثبت یک طرح ویژه استارتاپی است که در صورت تایید اقتصادی، با هزینه‌ای بسیار کمتر از هزینه خرید ملک دریافت اقامت پرتغال را میسر می‌کند.
مهاجرت به پرتغال از طریق کار
اداره مهاجرت پرتغال به 2 روش از طریق مهاجرت کاری به متقاضیان ویزا اعطا می‌کند. روش اول ویزای جاب سیکر یا همان ویزای جستجوی کار است که در آن اجازه جستجوی 6 ماهه کار در خاک پرتغال به فرد متقاضی داده می‌شود؛ اما متاسفانه اخذ ویزا از این روش برای شهروندان ایرانی امکان پذیر نیست. روش دوم مهاجرت کاری به پرتغال دریافت جاب آفر یا پیشنهاد کار از یک کارفرما در این کشور است.
نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که الویت کار در پرتغال، مانند اکثر کشورهای حاضر در اتحادیه اروپا، ابتدا با شهروندان همان کشور و سپس با افراد مقیم اتحادیه اروپاست. یعنی اگر یک کارفرما برای شغلی مشخص به جستجوی نیروی کار باشد، ابتدا باید آگهی خود را به مدت 3 ماه در پرتغال و سپس به مدت 3 ماه دیگر در کشور های اتحادیه اروپا منتشر کند. اگر در طول این 6 ماه فردی با مشخصات و تخصص مورد نظر یافت نشد، کارفرما این اجازه را دارد تا نیاز خود را در کشورهای خارج از محدوده اتحادیه اروپا آگهی کند. با در نظر گرفتن این موضوع، موفقیت در مهاجرت به پرتغال از طریق کار، دشوار است و کار در این کشور بیشتر برای افرادی مناسب است که ابتدا از طریقی دیگر مانند مهاجرت سرمایه گذاری یا تحصیلی به این کشور عزیمت کرده‌اند.
مشاغل مورد نیاز پرتغال
نرخ بیکاری در پرتغال در حدود 6 درصد است و مشخصا سختی پیدا کردن کار برای افراد پرتغالی زبان و افرادی که به زبان های دیگری صحبت می‌کنند، متفاوت است. حوزه های IT و گردشگری، دو حوزه شغلی هستند که افراد با توانایی صحبت کردن به زبان انگلیسی نیز می‌توانند در آن ها به راحتی شاغل شوند. اکثر شرکت های معروف فعال در حوزه تکنولوژی در لیسبون، پایتخت پرتغال، فعال هستند که در آن ها تخصص مهمترین عامل برای استخدام است.
توسعه دهندگان وب و متخصصین بک اند و فرانت اند، متخصصین فروش، فارغ التحصیلان حوزه گردشگری، حسابداران، مدیران پروژه و البته مترجمان زبان های انگلیسی، آلمانی، چینی و… افرادی هستند که موقعیت های شغلی فراوانی برای آن ها در پرتغال فراهم است.
مهاجرت تحصیلی به پرتغال
تحصیل یکی از روش های مناسب مهاجرت به پرتغال است و امکان تحصیل در هر 3 مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه های این کشور فراهم است. سالانه در حدود 50 هزار دانشجوی بین المللی برای تحصیل به پرتغال می‌روند که این مورد به خاطر هزینه های پایین تر زندگی در این کشور و شهریه های نسبتا مناسب دانشگاه های آن به نسبت دیگر کشورهای اتحادیه اروپاست. هزینه‌ی تحصیل در پرتغال به مقطع تحصیلی و دانشگاه مورد نظر بستگی دارد اما به طور میانگین شهریه سالانه در مقطع کارشناسی دانشگاه های دولتی بین 600 تا 1000 دلار و در مقطع کارشناسی ارشد از 600 تا 2500 دلار است و در مقطع دکترا هم این هزینه با در نظر گرفتن رشته تحصیلی می‌تواند به بالای 10 هزار دلار در سال برسد. البته امکان کار به صورت پاره وقت به دانشجویان خارجی داده می‌شود که قسمتی از هزینه دانشجویان را کاهش می‌دهد.
تحصیل به زبان پرتغالی در این کشور هزینه های کمتری در پی خواهد داشت و برای بالاتر رفتن کیفیت تحصیل در این کشور، فرا گرفتن مقدماتی این زبان حتی در صورت تحصیل به زبان انگلیسی توصیه می‌شود. برای تحصیل به زبان انگلیسی در پرتغال هم نیاز به ارائه مدرک آیلتس و یا تافل وجود دارد که نمره آن بستگی به مقطع تحصیلی شما دارد.
دانشگاه های برتر پرتغال
در آخرین رتبه بندی دانشگاه های دنیا، 5 دانشگاه از پرتغال در بین 500 دانشگاه برتر دنیا قرار گرفته اند و در اولین آمار ارائه شده از سمت موسسه QS سیستم آموزشی پرتغال، سی و پنجمین سیستم آموزشی برتر دنیا معرفی شد. دو دانشگاه برتر این کشور واقع در 2 شهر اصلی و مهم آن یعنی لیسبون و پورتو هستند که در ادامه به معرفی اجمالی آن ها برای علاقه مندان به مهاجرت به پرتغال از طریق تحصیل، می‌پردازیم.
دانشگاه پورتو
دانشگاه پورتو که در شهر پورتو در شمال پرتغال واقع شده، معروف ترین و برترین دانشگاه پرتغال است که در حال حاضر رتبه جهانی 195 را داراست. این دانشگاه که امسال 110 ساله شد، بیش از 30 هزار دانشجو دارد که از این لحاظ دومین دانشگاه پرتغال است و در حدود 3300 نفر از آن ها بین المللی هستند. دانشگاه پورتو 13 دانشکده مختلف دارد که دانشکده های معماری، دندانپزشکی، پزشکی، داروسازی، اقتصاد، روانشناسی، مهندسی و… از جمله آن ها هستند.
دانشگاه لیسبون
دانشگاه لیسبون دانشگاهی دولتی و پژوهشی واقع در پایتخت پرتغال است که در سال 2013 از ادغام دو دانشگاه دیگر در این شهر یعنی دانشگاه قدیمی لیسبون و دانشگاه فنی لیسبون تشکیل شد. در حدود 48 هزار دانشجو در این دانشگاه تحصیل می‌کنند که این موضوع این دانشگاه را بزرگترین دانشگاه پرتغال تبدیل می‌کند. همچنین از این تعداد 3 هزار نفر دانشجوی خارجی هستند. دانشگاه لیسبون 18 دانشکده مختلف دارد و در آخرین آمار های ارائه شده در رتبه 218 دانشگاه های جهان جای گرفت.
مهاجرت به پرتغال از طریق ازدواج
با ازدواج با یک تبعه پرتغال، امکان دریافت اقامت دائم این کشور پس از تنها 3 سال وجود دارد؛ اما مهاجرت به پرتغال با ازدواج، روشی پر ریسک به حساب می‌آید. نیازی به حضور قبلی فرد متقاضی در خاک پرتغال وجود ندارد اما پروسه ثبت ازدواج باید در خاک پرتغال صورت گیرد. اگر ازدواج قبلا خارج از این کشور ثبت شده است، این مرحله باید دوباره در خاک پرتغال تکرار شود.
فرد خارجی در حین ثبت ازدواج باید پاسخگوی سوالات بسیاری باشد تا از این طریق درستی و واقعی بودن رابطه خود را ثابت کند و برای این منظور باید تسلط مناسبی به زبان پرتغالی یا انگلیسی داشته باشد. همچنین اگر فرد خارجی مرد باشد، باید تا یکسال تامین هزینه های همسر خود را به عهده بگیرد و توانایی مالی خود را ثابت کند. در صورت طلاق در یکسال اول، فرد باید پس از اتمام مهلت ویزای موقت، پرتغال را ترک کند.
مهاجرت به پرتغال از طریق فرزند
یک فرزند تازه متولد شده تنها در صورتی شهروندی پرتغال را دریافت می‌کند که هم پدر و مادرش تابعیت پرتغال را دارا باشند و در صورت پرتغالی نبودن یکی از والدین، امکان دریافت شهروندی پرتغال از او سلب می‌شود.
پرتغال مانند اکثر کشورهای دنیا از قانون خون پیروی می‌کند و همانطور که گفته شد شهروندی تنها در صورت پرتغالی بودن پدر و مادر ممکن است. اگر فرزند زوجی غیر پرتغالی در خاک پرتغال متولد شود، این موضوع هیچ امتیازی چه برای خود نوزاد و چه برای والدینش به همراه نمی‌آورد.
در صورتی که فرزند زوجی پرتغالی در خارج از خاک پرتغال زندگی می‌کند و شهروندی پرتغال را دارا نیست، باید تا قبل از 14 سالگی برای دریافت پاسپورت و مهاجرت به پرتغال به نزدیکترین سفارت این کشور مراجعه کند. پدر و مادر شخص نیز باید با ارائه مدارکی مشخص، پرتغالی بودن خود را ثابت کنند.
درآمد در پرتغال
میانگین درامد در پرتغال از میانگین اکثر کشورهای اتحادیه اروپا پایین تر است و همتراز با کشورهایی مانند اسلوونی، یونان و مالت است. ساعت کاری قانونی 40 ساعت در هفته و حقوق پایه در این کشور 940 یورو در ماه است که این رقم هر ساله با احتساب تورم افزایش می‌یابد.
میانگین حقوق نیز حدود 1540 یورو در ماه است که شغل و میزان تخصص، میزان تحصیلات و تجربه کاری نقشی اساسی در میزان حقوق دریافتی بازی می‌کنند. همینطور تفاوت حقوقی بین برخی از مشاغل در این کشور بسیار بالاست. در مجموع میانگین حقوق دریافتی در پرتغال پایین تر از میانگین اروپا است و حتی در کشور همسایه پرتغال یعنی اسپانیا، میانگین حقوق ماهانه در حدود 1000 یورو بالاتر است. کمبود تعطیلی های قانونی سالانه به نسبت دیگر کشورهای اروپایی از دیگر ضعف های سیستم کاری کشور پرتغال است. مدیر مارکتینگ، مدیر IT و وکالت از پر درامد ترین مشاغل در پرتغال هستند که میانگین حقوق پرداختی آن ها در سال بالاتر از 100 هزار یورو است.
هزینه ها در پرتغال
هر چند میانگین حقوق دریافتی در پرتغال در سطح پایینی قرار دارد، سطح هزینه ها در پرتغال این کشور به ارزان ترین کشور در اروپای غربی تبدیل می‌کند. تقریبا با داشتن بودجه‌ای 1200 یورویی در ماه، می‌توان زندگی راحتی در پرتغال داشت که این مورد مقبولیت مهاجرت به پرتغال را بالا می‌برد. هزینه های زندگی یک زوج در لیسبون به 2200 یورو در ماه می‌رسد و اجاره بهای مسکن در این کشور از پایین ترین رقم هاست، به طوری که با حدود 375 دلار در ماه می‌توان در شهر های کوچک این کشور خانه‌ای 2 خوابه اجاره کرد. البته اجاره مسکن در لیسبون از حدود 650 دلار در ماه آغاز می‌شود.
هزینه خوراک نیز حتی در لیسبون پایین است و مواد غذایی در حدود 200 دلار در ماه هزینه دارد. هزینه آب، برق، گرما و… یک آپارتمان هم به طور میانگین حدودا 80 دلار در ماه است. در کل هزینه زندگی در هر نقطه‌ای از پرتغال غیر از لیسبون، در حدود نصف و یا حتی یک سوم دیگر کشورهای اروپای غربی است.
بررسی نهایی شرایط مهاجرت به پرتغال
داشتن آب و هوایی متفاوت و مطبوع نسبت به کشورهای شمال اروپا، روش های آسان و سریع مهاجرتی، تسلط کافی اکثر مردم پرتغال به زبان انگلیسی و هزینه های پایین زندگی در این کشور، مواردی هستند که مهاجرت به پرتغال را جذاب کرده‌اند. این کشور دارای تمدنی کهن و قدیمی است به طوری که شهر لیسبون در حدود 400 سال بیشتر شهر رم در ایتالیا قدمت دارد و مردم این کشور نیز به خون گرمی معروف هستند. مجموعا شرایط مهاجرت به پرتغال به علت وجود روش هایی مانند ویزای طلایی و حضور این کشور در اتحادیه اروپا و منطقه شنگن، از بهترین ها در میان کشورهای اروپای غربی است.
